ก. การสำรวจแร่ในเขตปฏิรูปที่ดิน 1. ผู้มีสิทธิยื่นคำขอสำรวจแร่ ผู้มีสิทธิยื่นคำขอความยินยอมในการใช้พื้นที่เพื่อการสำรวจแร่ ตามระเบียบ คณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (คปก.) เรื่อง การให้ความยินยอมในการนำทรัพยากรธรรมชาติในเขตปฏิรูปที่ดินไปใช้ประโยชน์ตามกฎหมายอื่น พ.ศ.2541ได้แก่ บุคคลธรรมดา หรือ นิติบุคคล สามารถยื่นคำขอได้ที่ ส.ป.ก.จังหวัด ที่ที่ดินตั้งอยู่
2. พื้นที่ที่จะพิจารณาให้ความยินยอมตามระเบียบนี้ ต้องอยู่ในหลักเกณฑ์ ดังนี้
1) เป็นพื้นที่ซึ่งกรมป่าไม้และส.ป.ก.ได้ตรวจสอบตามบันทึกข้อตกลงแนวทางปฏิบัติร่วมกันแล้ว หรือไม่อยู่ในบริเวณที่ส.ป.ก.ได้กันไว้เป็นพื้นที่ป่าในเขตปฏิรูปที่ดิน
2) สภาตำบล หรือ อบต. แห่งท้องที่นั้นมีความเห็นว่าบริเวณที่ขอรับความยินยอมไม่เป็นบริเวณที่มีทิวทัศน์สวยงามอันควรรักษาไว้
3) สภาตำบล หรือ อบต. แห่งท้องที่นั้น และ ส.ป.ก. จังหวัด เห็นชอบว่าการสำรวจแร่ในบริเวณนั้นไม่มีปัญหากระทบที่สำคัญต่อความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียง
4) การสำรวจแร่ดังกล่าว มีลักษณะ ขนาด อาณาเขต และเนื้อที่เหมาะสมกับกิจการตามวัตถุประสงค์ที่ขอ และแผนการใช้พื้นที่ตามโครงการประกอบคำขอ
3. ขั้นตอนการยื่นคำขอความยินยอมในการใช้พื้นที่ ผู้ที่ประสงค์จะยื่นคำขอรับความยินยอมในการใช้พื้นที่สำรวจแร่ในเขตปฏิรูปที่ดิน ให้ยื่นคำขอ ณ สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัด (ส.ป.ก.จังหวัด) ที่ที่ดินตั้งอยู่ ตามแบบที่ ส.ป.ก. กำหนด (
ส.ป.ก. 4-104) พร้อมทั้งแนบหลักฐานและเอกสารประกอบคำขอ ดังต่อไปนี้
1) สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน และ สำเนาทะเบียนบ้าน จำนวน 1 ชุด
2) สำเนาหนังสือรับรองการจดทะเบียนเป็นนิติบุคคล และหลักฐานแสดงว่าผู้ยื่นคำขอเป็นผู้มีอำนาจกระทำการแทนนิติบุคคล จำนวน 1 ชุด (กรณีเป็นนิติบุคคล)
3) หลักฐานการขออนุญาตตามกฎหมายอื่น อาทิเช่น สำเนาคำขออนุญาตสำรวจแร่ที่ผู้นั้นยื่นต่อสำนักงานอุตสหกรรมจังหวัด
4) แผนงานโครงการสำรวจแร่ ที่ผ่านการตรวจสอบและเห็นชอบจากหน่วยงานที่มีหน้าที่อนุญาตให้สำรวจทรัพยากรธรรมชาตินั้น พร้อมแผนที่และแผนผังแสดงการใช้พื้นที่และบริเวณใกล้เคียง
5) ความเห็น อบต.ประจำท้องที่ เกี่ยวกับการขอใช้พื้นที่ในเขตปกครองว่ายินยอมให้ใช้
หรือไม่อย่างไร โดยจะต้องอยู่ในหลักเกณฑ์ว่า ไม่เป็นบริเวณที่มีทิวทัศน์สวยงามอันควรรักษาไว้ และการสำรวจทรัพยากรธรรมชาติไม่มีปัญหากระทบที่สำคัญต่อความเป็นอยู่ของราษฎรในพื้นที่และบริเวณใกล้เคียง
6) กรณีเป็นแปลงที่ดินที่ได้รับการจัดที่ดินจาก ส.ป.ก. แล้ว ต้องได้รับความยินยอมจากเกษตรกรผู้ได้รับการจัดที่ดินนั้นและหากเป็นแปลงที่ดินที่ยังไม่ได้จัดให้เกษตรกรเข้าทำประโยชน์ ต้องได้รับความยินยอมจากผู้ถือครองทำประโยชน์ในที่ดินนั้น ทุกรายทุกแปลง โดยมีหลักฐานเป็นหนังสือมาแสดงต่อ ส.ป.ก.จังหวัด
7) หลักฐานอื่น ๆที่จำเป็นเพื่อประกอบการพิจารณา
4 ขั้นตอนการตรวจสอบพื้นที่และเอกสารหลักฐาน
เมื่อรับคำขอแล้ว ส.ป.ก. จังหวัด จะดำเนินการ ดังนี้
1) ตรวจสอบคำขอ ความถูกต้องครบถ้วนของเอกสารหลักฐานประกอบคำขอ เมื่อเห็นว่า ถูกต้องครบถ้วน จะออกใบรับคำขอไว้เป็นหลักฐาน หากไม่ถูกต้อง หรือไม่ครบถ้วน จะแจ้งผู้ยื่นคำขอฯ ดำเนินการให้ถูกต้องครบถ้วนก่อน
2) ตรวจสอบคุณสมบัติผู้ยื่นคำขอ และตรวจสอบรายละเอียดสภาพแปลงที่ดินบริเวณที่ขอใช้ ว่าการสำรวจทรัพยากรธรรมชาติเป็นอุปสรรคต่อการประกอบเกษตรกรรมในที่ดินของเกษตรกรบริเวณนั้นและบริเวณใกล้เคียงหรือไม่
3) ตรวจสอบและพิจารณาว่า อยู่ในหลักเกณฑ์ที่จะพิจารณาให้ใช้พื้นที่ได้หรือไม่ หากเห็นว่าอยู่ในหลักเกณฑ์ที่จะพิจารณาให้ความยินยอมได้ ส.ป.ก.จังหวัด จะส่งเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหมด พร้อมเสนอความเห็นต่อ ส.ป.ก. เพื่อพิจารณา (ตามระเบียบฯ ข้อ 9 )
5. ขั้นตอนการพิจารณาคำขอเพื่อการสำรวจแร่ เมื่อ ส.ป.ก. ได้รับคำขอจาก ส.ป.ก. จังหวัด แล้ว จะดำเนินการ ดังนี้
1) เมื่อตรวจสอบความถูกต้องของเอกสารหลักฐานครบถ้วนแล้ว จะเสนอ เลขาธิการส.ป.ก. พิจารณา
2) เมื่อ เลขาธิการ ส.ป.ก.พิจารณาแล้ว เห็นว่า การสำรวจแร่ในพื้นที่ไม่เป็นปัญหาอุปสรรคต่อการประกอบเกษตรกรรมในที่ดินของเกษตรกร แล้ว จะยินยอมให้ใช้ที่ดินเพื่อการสำรวจแร่ ตามความจำเป็น และเหมาะสม มีกำหนดระยะเวลาไม่เกินอายุอาชญาบัตร และส.ป.ก. จะแจ้งให้ ส.ป.ก.จังหวัด ออกหนังสือยินยอมให้ใช้ที่ดินฯ ต่อไป (ตามระเบียบฯ ข้อ 12 )
3) ในกรณีเลขาธิการ ส.ป.ก. ไม่เห็นชอบการให้ใช้พื้นที่ ผู้ยื่นคำขอสำรวจแร่ หาก ไม่เห็นด้วยกับผลการพิจารณา สามารถใช้สิทธิทางศาลปกครองได้
6. การชำระค่าตอบแทน ผู้ได้รับหนังสือยินยอม ต้องชำระค่าตอบแทนการใช้ที่ดินให้ ส.ป.ก. ตามบัญชีค่าตอบแทน ที่คณะกรรมการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (คปก.) ได้ให้ความเห็นชอบ ในอัตราไร่ละ 10 บาท ต่อปี เรียกเก็บครั้งเดียวตลอดอายุหนังสือยินยอม (คปก ครั้งที่ 1/2542 เมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2542)
7. การออกหนังสือยินยอม 1) ส.ป.ก. จังหวัด จะออกหนังสือยินยอมให้แก่ผู้ยื่นคำขอ ต่อเมื่อได้รับหนังสือแจ้งจากเจ้าพนักงานอุตสาหกรรมแร่ประจำท้องที่ว่า กระทรวงอุตสาหกรรมได้ออกอาชญาบัตรผูกขาดสำรวจแร่ หรืออาชญาบัตรพิเศษให้แก่ผู้ยื่นคำขอแล้ว และเมื่อผู้ยื่นคำขอได้วางหลักประกันและชำระค่าตอบแทนการใช้ที่ดินแล้ว จึงจะดำเนินการออกหนังสือยินยอมให้แก่ผู้นั้นต่อไป
2) ส.ป.ก. จังหวัด จะออกหนังสือยินยอมให้เข้าใช้ที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินเพื่อการนำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ประโยชน์ ตามแบบที่ ส.ป.ก. กำหนด (
ส.ป.ก. 4–106)